رستوران گردی؛ فرصتی برای شهرهای گردشگری

شکم گردی یا رستوران گردی شاخه ای از گردشگری است که کشورها از آن برای معرفی تنوع غذایی خود استفاده می کنند اما در ایران با وجود داشتن هزاران نوع غذا، عمده رستوران ها تنوع غذایی ندارند.

رستوران های هر شهر یکی از مهمترین پاتوق های هر شهروند و یا گردشگران آن شهر است. از رستوران های شیک و مدرن گرفته تا رستوران هایی که شاید از آنها تنها یک خاطره باعث شده تا مشتری ها مجذوبش شوند.

شهرت یک رستوران گاهی در فضای آن، گاهی در غذایش و گاهی در مشتری و یا حتی خاطراتش است. در هر حال رستورانهای پایتخت تهران را اگر از رستوران هتلها تفکیک کنیم می توانیم به این برسیم که به طور حتم آنها که سری از سرها درآورده اند، غیر از شهروندان و گردشگران شهرهای دیگر، میزبان گردشگران خارجی نیز هستند رستوران هایی که جدا از ملیت های مختلف مخصوص ایرانی هاست. اما آنچه که در رستوران های تهران عرضه می شود؛ کباب کوبیده و جوجه کباب است.

اصلا تهران را با همین کباب هایش می شناسند به همین دلیل است که تعداد چلوکبابی های تهران زیاد است و حتی برایش اتحادیه نیز تشکیل داده اند. اما باید نگاه دیگری نیز به این رستوران ها داشت. رستوران هر شهری یکی از مهمترین زیرساخت های گردشگری در هر شهر به حساب می آید. زیرساختی که اگر به آن توجه نشود، یکی از چرخه های اقتصاد گردشگری لنگ می زند و دیگر کسی به آن اعتماد نخواهد داشت و یا حتی گردشگران آن شهر دیگر رغبتی به استفاده از غذاهای آن نشان نمی دهند و مهمترین هزینه ای که بعد از اقامت صرفش می کنند را نیز از جامعه میزبان می گیرند.

تهرانی ها سعی کرده اند که در داشتن چلوکبابی رکورددار باشند. در تهران رستوران های متفاوتی وجود دارد چه آنها که فقط کباب می دهند چه آنها که کباب را در یک فضای سنتی و یا در قالب سلف سرویس به مشتری عرضه می کنند.

اما تعداد رستوران هایی که به صورت مجزا در تهران کار می کنند و یا سلف سرویس هستند حدود هزار رستوران است که شامل قانون نظام صنفی می شوند.

در این باره، سید علی اصغر میر ابراهیمی رئیس اتحادیه رستوران داران و سلف سرویس کل کشور می گوید: ما معمولا در رستوران هایمان غذای سنتی و اصیل ایرانی سرو می کنیم مانند چلوکباب، چلو خورشت، مرغ شکم پر، انواع ماهی و غیره چون معمولا غذای ایرانی بیشتر طرفدار دارد. به خصوص چلو و دیزی.

وی درباره تعداد رستوران با ملیت های مختلف در تهران که معمولا میزبان گردشگران خاص خودشان نیز هستند گفت: تعداد این رستوران ها محدود است. اما تصور می کنم دو رستوران چینی، سه رستوران ژاپنی، سه رستوران هندی و یک رستوران کره ای داشته باشیم اما معمولا گردشگران کشورهای دیگر به رستوران های ایرانی می آیند و می خواهند که غذای ما را تست کنند خیلی کم پیش می آید که گردشگری از غذای ما نخورد چون در ایران تنوع غذایی زیادی داریم. اکنون 20 مدل غذای خاص برای گردشگران خارجی نیز در رستوران های ایرانی سرو می شود که به طور حتم از یکی از آنها حتما می خورند.

میرابراهیمی معتقد است اگر چه گردشگران خارجی به رستوران های لوکس می روند اما برای آنها وجود سفره خانه ها و رستوران های سنتی نیز جذاب است به همین دلیل آنها یکی از پاتوق های خود را از میان سفره خانه های سنتی انتخاب می کنند.

وی آماری از حضور گردشگران خارجی در رستوران هایی که زیر نظر اتحادیه هستند ندارد، اما می داند که معمولا راهنمایان گردشگری تورهای خارجی با رستوران های مناسب ارتباط گرفته و گردشگران خود را به آن رستوران ها می برند.

اگرچه میرابراهیمی معتقد است که باید صرف غذا در رستوران ها رقابتی باشد اما در این میان رستوران های شهرهایی مانند گیلان گوی سبقت را از تهرانی ها نیز ربوده اند چرا که تنوع غذایی گیلان نسبت به تهران بسیار بیشتر است و این شهر توانسته از غذاهای مخصوص به شهر خود در رستوران ها استفاده کند با این وجود به کرات می شود دید که در کنار رستوران های سنتی، غذاهای تکراری زیادی نیز به فروش می رسد. یکی از دلایل آنها به گفته میرابراهیمی این است که معمولا برای گردشگران داخلی که بیشتری مشتری رستوران های هر شهری هستند، تهیه غذای سنتی آسان و معمولا در خانه انجام می گیرد، اما تهیه غذاهایی مانند چلوکباب و یا جوجه کباب سختر است و مردم ترجیح می دهند در رستوران این غذاها را مصرف کنند. به همین دلیل است که رستوران های هر شهری کمتر غذای سنتی درست می کنند مگر آنکه یک گروه گردشگری قصد استفاده از آن رستوران را داشته باشد و از قبل نیز اعلام کند که چه غذاهایی مد نظرشان است.

اگرچه شهرهای ایران به دلیل تنوع اقلیم و آب و هوای هر منطقه ای دارای غذاهای متفاوتی است اما شهر رشت به دلیل طبیعت سرسبزش از میان شهرهای دیگر از تنوع غذایی بیشتری برخوردار است به همین دلیل یونسکو این شهر را به عنوان شهر خلاق غذا نامید.

بر اساس برخی آمارهای اعلام شده، 170 نوع غذای محلی در رشت تهیه می شود. در رشت و البته بسیاری دیگر از نقاط گیلان، انواع خوراک ها با استفاده از انواع گیاهان تهیه می شود. افزون بر این، بر خلاف بسیاری از شهرهای ایران که منابع گوشتی در آن تنها به گوشت گاو، گوسفند و یکی دو حیوان اهلی دیگر محدود است، رشت از تنوع زیادی در این زمینه نیز برخوردار بوده و غذاهای گوناگونی با استفاده از گوشت انواع حیوانات محلی، پرندگان وحشی و نیز ماهی در این شهر تهیه می شود.

در بسیاری از مناطق ایران به خاطر کمیاب بودن منابع غذایی در فصل زمستان، تنوع غذایی در این فصل کاهش چشمگیری می یابد. این در حالی است که در گیلان، حدود 60 غذای محلی ویژه زمستان وجود دارد.همچنین وجود تعداد زیادی رستوران و غذاخوری در این شهر، حکایت از اهمیت مردم این دیار به تنوع غذایی و مقوله خوراک دارد.

بسیاری از گردشگران داخلی و ایرانی یکی از جاذبه های سفر خود را استفاده از همین تنوع غذایی می دانند البته در برخی از کشورهای دیگر تورهای گردشگری تنها با هدف غذا برگزار می شود اما در ایران چنین تورهایی وجود ندارد و کمتر رستورانی را نیز می توان پیدا کرد که برای گردشگران خارجی و یا داخلی مناسب باشد اما تنوع غذاهای سنتی در آنها نیز به قدری باشد که گردشگران حق انتخاب داشته باشند و تنها به دو نوع کباب اکتفا نکنند.

با این وجود در بسیاری از شهرهای کشور هر از گاهی جشنواره هایی غذایی برگزار می شود و در آن مردم غذاهای متنوع شهرها را درست کرده و معرفی می کنند اما بیشترین هدف این جشنواره ها یا کمک های خیریه است و یا مسابقه آشپزی.