غفلت دیگر سینمای ایران؛ بی ‏توجهی به سوژه ‏های ورزشی

غفلت دیگر سینمای ایران؛ بی ‏توجهی به سوژه ‏های ورزشی

بانی فیلم/ سینمای ایران با تولید فیلم‌های ورزشی هر چند اندک و کم، اما چندان بیگانه نیست. قطعاً این فیلم‌ها به دلیل ایجاد هیجان و داشتن شکل اکشن اگر همراه با درام قوی باشند می‌توانند مخاطبان پرشماری را به سالن های سینما بکشانند. نمونه های موفقیت آمیز تولید فیلم با محوریت شخصیت های ورزشی را می توان در سینمای جهان دید. در آنجا ورزش یکی از سوژه‌های مطرح بین فیلمسازان است که تماشاگران فراوانی هم دارند. از نمونه‌های موفق این گونه فیلم‌ها می‌توان به فیلم «راکی 1» به کارگردانی جان جی آویلدسن اشاره کرد که در نهایت موفق به دریافت 3 جایزه اسکار هم شد.
سینمای ایران گرایش به تولید فیلم هایی با سوژه ورزش و ورزشکاران را چندان مورد توجه قرار نداده است. این غفلت در کنار سایر غفلت هایی که در سینمای ایران از پرداختن به سوژه های موفق دارد، موضوع سلسله گزارش های بانی فیلم است...

علی اکبر ثقفی
مخاطب عادت دارد ورزش را به شکل مستند ببیند
علی اکبر ثقفی که فیلم ورزشی «فوتبالیست‌ها» را در کارنامه حرفه‌ای خود دارد به بانی فیلم گفت: فکر نمی‌کنم در طول تاریخ سینمای ایران بیش از 5 فیلم ورزشی ساخته شده باشد. این گونه مضامین بازگشت سرمایه ندارند و بنابراین بخش خصوصی سراغ آنها نمی‌رود، بخش دولتی هم که اصلاً دغدغه پرداخت به این موضوعات را ندارد. در صورتی که اگر فیلم ورزشی قصه داشته باشد مخاطب بسیاری را جذب می‌کند. البته در بین ورزش‌ها مثلاً فیلم‌هایی راجع به فوتبال در هیچ جای دنیا مخاطب چشمگیری ندارد. به این دلیل که مخاطب عادت دارد که ورزش را به شکل مستند ببیند و تنها در صورتیکه فیلم ورزشی قصه قوی و قهرمان داشته مخاطب از آن استقبال می‌کند. برای نمونه فیلم «راکی» که چون قهرمان داشت علاقه‌مندان زیادی را به سالن‌های سینما کشاند.
وی افزود: فیلم‌های ورزشی باید خیلی حرفه‌ای ساخته شود و تعلیق، درام و... در آن به درستی دیده شود. بدیهی است که فیلم‌هایی با مضامین ورزشی باید ساخته شود و نهادهای ذیربط مثل وزارت ورزش که مسوولیت این موضوع را برعهده دارند باید حمایت‌های لازم را به عمل آورد و انگیزه و رغبت فیلمسازان را برانگیخته کنند. قطعاً مردم ما فیلم‌های ورزشی را دوست دارند.

احمد طالبی نژاد
از جذابیت‌های ورزش باید به نفع سینما بهره برد
احمد طالبی نژاد منتقد سینمای ایران به بانی فیلم گفت: در سال 64 گزارش ویژه‌ای را منتشر کردم به نام ورزش در سینما که مروری بود بر تاریخچه فیلم‌هایی که به ورزش و قهرمانان ورزشی می‌پرداخت و البته گزارش بسیار مفصل و کاملی هم شد. آن زمان به این نتیجه رسیدم که ما به نسبت جمعیت و حال و هوای جامعه‌مان فیلم ورزشی کم داریم. در حالی که در دوره‌هایی در سینمای آمریکا 3/1 تولیدات‌شان اختصاص به ورزش داشت و در حال حاضر هم می‌بینیم فیلم‌هایشان را که در آنها قهرمانان‌شان ورزشکار یا علاقه‌مند به ورزش هستند. غربی‌ها به این مسئله خیلی توجه می‌کنند چون ورزش و همچنین سرگذشت ورزشکاران بسیار مورد توجه عامه مردم‌شان هست، اما متاسفانه نمونه‌های فیلم‌های ورزشی ما (جز یکی- دو مورد) چندان قابل قبول نیستند. از نمونه‌های نسبتاً خوب فیلم‌های ورزشی در ایران می‌توان به «آفساید» جعفر پناهی یا «سوت پایان» نیکی کریمی اشاره کرد. البته فیلم‌های مستندی که راجع به مضامین ورزشی ساخته شده‌اند بحث‌شان جداست و غالباً آثار قابل قبولی‌اند.
طالبی نژاد سینمای ورزشی را ژانر دانست و ادامه داد: در سینمای جهان سینمای ورزشی ژانر است. ژانری که از ظرفیت‌های بالقوه سینمای ایران است و ما از آن غافل ماندیم. البته کسی که به سمت کار در این ژانر می‌رود هم باید سینما را بشناسد و هم ورزش را یا لااقل برای نوشتن فیلمنامه از کارشناسان ورزشی بهره ببرد. فیلم‌های ورزشی باید شاخصه‌هایی داشته باشند که بتوانند با تماشاگر عادی که علاقه‌مند به ورزش است ارتباط برقرار کند و همچنین از نظر پژوهشی هم سندیت داشته باشد. یکی از مقوله‌های ورزشی که سینمای ایران کمتر به آن پرداخته کشتی است. کشتی در ذات خودش خیلی هیجان دارد. البته قبل و بعد از انقلاب فیلم‌هایی داشتیم که به این ورزش بپردازند، اما جای کار در آن بسیار است یا اسب دوانی که تنها فیلمی که به این مقوله می‌پردازد «گالان» است که گرچه فیلمی هنری نبود، اما هیجان‌اش زیاد بود. ورزش مقوله‌ای است که پرداخت به آن می‌تواند سینمای ایران را از ورطه موضوعات تکراری برهاند. از جذابیت‌های ورزش باید به نفع سینما بهره برد.

پیمان عباسی
چیزی به نام ژانر ورزشی نداریم
پیمان عباسی فیلمنامه نویس آثاری چون «پرتقال خونی»، «توفیق اجباری»، «بی خداحافظی» و... به بانی فیلم گفت: اساساً در ایران فرهنگ ستاره سازی در هیچ زمینه‌ای نداریم. در ایران دو ورزش بیش از باقی ورزش‌ها مورد توجه است. اولی فوتبال و دومی کشتی. تجربیاتی که در این زمینه شد هم گویای این بود که هر دو به شکست انجامید. در واقع اقدامات ناپخته‌ای در این زمینه انجام شد که باعث شد انگیزه تهیه‌کنندگان برای پرداختن به این موضوعات از بین برود. وی افزود: اساساً چیزی که در درام باعث جذابیت می‌شود تک قهرمان ورزشی است. تک قهرمان هم در بازی‌های انفرادی مثل بوکس و... بازخورد خوبی دارد که بین ما ایرانی‌ها چندان مورد پسند نیست. نمونه‌هایی مثل تختی را هم که داشتیم بیشتر جنبه قهرمانی‌شان برایمان مهم بود.
عباسی در پایان توضیح داد: در کل مردم از خود ورزش هم استقبال زیادی نمی‌کنند و بنابراین فیلم‌های ورزشی هم اگر ساخته شود چندان مورد توجه قرار نخواهد گرفت. مگر اینکه درام فیلم بسیار جذاب باشد. البته اساساً فیلم‌های ورزشی در همه جای دنیا (مگر در معدود مواردی) خیلی مورد پسند نیست چون جزو ژانر به حساب نمی‌آید. مثلاً ژانر کمدی در تمام سینمای جهان شناخته شده است، اما چیزی به نام ژانر ورزشی اصلاً نداریم.

با کانال تلگرامی آخرین خبر همراه شوید telegram.me/akharinkhabar

ویدیو مرتبط :
سوژه روز؛ جایگاه ورزشی ایران در کرسی های بین المللی