استانی خودگردان به نام کویر لوت تشکیل دهیم- خلیل همایی راد*

سرزمین ایران در اوایل دهه 1300 هجری خورشیدی 10 ایالت داشت که کرمان هشتمین آنها بود. روند تقسیم استانها به مناطق کوچک تر طی قرن اخیر به گونه ای پیش رفت که هم اکنون 31 استان داریم و پهناورترین آنها کرمان است با 183 هزار کیلومتر مربع وسعت و قرار گرفتن در جایگاه پهناورترین استان، با 11 درصد مساحت کل کشور!
دشت لوت، محدوده ای، حد فاصل استانهای کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی ا ست که حدود 175 هزار کیلومتر مربع وسعت دارد. (یک دهم مساحت کشور) نحوه قرار گرفتن خطوط تقسیمات کشوری خصوصا در شمال شرقی و شرق کویر لوت به گونه ای ا ست که عملا امکان تشخیص آن روی زمین وجود ندارد.
این که چرا مرز مشترک سه استان دقیقا در وسط تپه های شنی و ریگ های یلان قرار گرفته، نامشخص است اما به هر صورت واقعیت دارد. بخش عمده ای از این پهنه وسیع نیز فاقد سکونت انسانی ا ست.
این ویژگی ها سبب شده تا میزان حضور و نفوذ سه استان بر پهنه وسیعی از این دشت به شدت ضعیف شود اگرچه کویر لوت دهه های متمادی محل تردد قاچاقچیان مسلح بوده اما هیچ گاه به لحاظ زیست بوم آسیب جدی ندیده و آن ها حرمت کویر را نگه داشته اند اما دیری نخواهد پایید که کویر به بهانه توسعه مورد هجوم و تاخت و تاز سوداگران قرار خواهد گرفت.
پس از یک سو ما با عدم حضور در کویر لوت مواجه ایم و از سوی دیگر با این واقعیت روبرو هستیم که موج های گسترده ای از افراد، هم چون کاشفان طلا دیر یا زود به بهانه ی توسعه به پهنه ی لوت سرازیر شده و هر کدام از زاویه ی منافع خود به کویر چشم می دوزند.
این پهنه، ویژگی های منحصر به فردی دارد که با استانداردهای متداول متفاوت است. اقتصاد کویر از جنس دیگری ا ست. جغرافیا و آب و هوای آن خاص است. گونه های گیاهی و نبکاها، حوضه های آبگیر، هرم های ماسه ای، شن های مواج و دشت های کویر (هامادا)، مخروط های آتشفشان و گدازه ها و گونه های جانوری و خلاصه همه چیز در کویر خاص است.
لذا اداره این کویر هم نیازمند مدیریت خاص است. بیاییم همه این پهنه 175 هزار کیلومتری را یک جا ببینیم و بر آن مدیریت واحدی اعمال کنیم.
به عنوان نمونه حتی استانداران سه استان کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان می توانند به صورت هیات مدیره ای پهنه کویر را مدیریت کنند و از بین آن ها یک نفر متولی کویر انتخاب گردیده (به عنوان مدیرعامل) و از جایی در درون کویر و در سکونت گاه هایی از جنس فرهنگ و مردم حاشیه ی کویر (بناهای کپری و سیاه چادر)، امورات کویر را مدیریت نماید.
مدیر محیط زیست دشت لوت، مدیر آب، مدیر معادن، مدیر گردشگری، مدیر امنیت و سایر مدیران مسئول در کویر در همان محل مستقر شوند و با ساز و کاری متناسب با کویر، بدون تشریفات زائد اداری، بدون ساختمان سازی های متداول و پرهزینه با مکانیزمی متفاوت کویر را اداره کنند.
کویربانانی انتخاب شوند برای حفاظت از کویر و راهنمایانی برای هدایت گردشگران و واحدهای تحقیقاتی و مطالعاتی برای کشف ناشناخته های کویر در همان محل استقرار یابند.
اقتصاد کویر نیز مستقل شود؛ یعنی پهنه کویر خودگردان اداره شود. درآمد و هزینه اش از درآمد و هزینه ی دولت و نفت جدا شود. مصداقی برای اقتصاد مقاومتی، درون زا، مردم بنیاد و عدالت محور...
*مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری کرمان

انتهای پیام /*

ویدیو مرتبط :
کویر لوت