توافق اتمی ایران با غرب عربستان را بسیار آشفته کرده است/ جنگ‌طلبی آل‌سعود تحت سلطنت ملک سلمان

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، عربستان سعودی اخیراً با سیاست‌های افراط گرایانه خود تحت سلطنت ملک سلمان از جمله اعدام شیخ نمر، روحانی برجسته شیعیان خشم و انتقاد بسیاری از گروه‌ها و از جمله برخی سیاستمداران غربی را برانگیخته است.

در چنین شرایطی این پرسش مطرح است: با توجه به این سیاست‌های افراط گرایانه آل سعود در منطقه، غرب چگونه باید واکنش نشان دهد؟

خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم در همین ارتباط گفتگویی را با پروفسور "کریستین هاک"دانشمند علوم سیاسی آلمانی که از سال 2000 تا 2008 از اساتید علوم سیاسی در انستیتو علوم سیاسی و جامعه شناسی دانشگاه بُن بوده و بعد از بازنشستگی در حال حاضر در انجمن آلمانی برای سیاست خارجی، مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک، کمیته مطالعات آتلانتیک و چند مؤسسه معروف دیگر در آلمان فعالیت دارد انجام داده است.

افراط‌گرایی آل‌سعود در سیاست داخلی و خارجی تحت سلطنت ملک سلمان

این کارشناس برجسته آلمانی در پاسخ به این پرسش "آیا اعدام‌های جمعی اخیر عربستان از جمله اعدام شیخ نمر توسط آل سعود با توجه به اینکه این کشور خود حمایت کننده تروریست در منطقه است، قابل توجیه است؟" گفت: من این اعدام‌های جمعی را قابل توجیه نمی‌دانم اما اعلام می‌کنم که تحت رهبری جدید در ریاض از حدود یک سال پیش یک چرخش افراط گرایانه در زمینه سیاست داخلی و خارجی در این کشور ایجاد شده است. رویکرد میانه‌روی پادشاه قبلی عربستان که فوت کرده است کنار گذاشته شده است.

حمله بی‌امان ریاض علیه شیعیان

 کریستین هاک می‌گوید: به‌جای توافق با اقلیت شیعه حالا رهبری جدید به‌صورت بی‌امان علیه شیعیان حمله می‌کند. در زمینه سیاست خارجی نیز ریاض به رویکرد جنگ طلبانه و تجاوزکارانه مانند حمایت از رژیم یمن و تشدید مبارزه علیه دولت بشار اسد در سوریه روی آورده است.

سیاست‌های جنگ‌طلبانه و تجاوزگرانه آل‌سعود در منطقه

این کارشناس برجسته آلمانی در ادامه گفت: در بحرین نیز ریاض از رژیم سنی حاکم در این کشور به‌صورت بی‌رحمانه در مبارزه علیه اکثریت شیعه حمایت می‌کند.

وی در ادامه دلیل این تغییر رویکرد ریاض را جابه‌جایی گسترده وزنه‌های قدرت سیاسی در مبارزات دو جبهه شیعه و سنی برای برتری در منطقه خلیج فارس عنوان کرده گفت: موفقیت‌های سیاست خارجی پیوسته ایران در سوریه، همکاری‌های مؤثر و البته نه بدون مشکل تهران با مسکو در سوریه، شکست‌های ریاض در یمن و حمایت‌های موفقیت آمیز از حوثی‌های شیعه در یمن از طرف ایران حالت اضطرار و سختی عربستان را تشدید کرده و ادعای قدرت مذهبی و سیاسی ریاض را به‌نفع ایران سست کرده و به خطر می‌اندازد.

توافق اتمی ایران با غرب عربستان را فوق‌العاده ناآرام کرده است

این پروفسور برجسته آلمانی در ادامه گفتگو با خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم تصریح کرد که به‌خصوص توافق اتمی ایران با غرب ریاض را فوق العاده ناآرام کرده است و البته نشان می‌دهد که ایران از انزوای دیپلماتیک خود خارج شده و نزدیک‌ترین متحد ریاض یعنی آمریکا به‌نوبه خود بیشتر به ایران نزدیک و همزمان از منطقه خارج می‌شود.

تهران در تمام نقاط بحرانی منطقه موفق‌تر از ریاض عمل کرده است

دانشمند علوم سیاسی آلمانی در ادامه گفت: ریاض ناامیدانه به‌دنبال پر کردن این شکاف قدرت جدید در منطقه است، البته تهران تقریباً در تمام نقاط بحران منطقه موفق‌تر عمل می‌کند.    

 پروفسور "هاک" در ادامه درباره اینکه غرب با توجه به شرایط حقوق بشر در ریاض باید مناسبات خود با این کشور را چگونه در پیش گیرد، گفت: شرایط حقوق بشر در تمام کشورهای حاشیه خلیج فارس تعریفی ندارد و ریاض تنها مورد در این راستا نیست، بلکه اعدام‌های جمعی در این کشور به‌خصوص تند و زننده است.

وی افزود: در آمریکا، اروپا و آلمان نظرات در این باره بسیار هم متفاوت است. گروه‌های حقوق بشری با صراحت خواستار فاصله گرفتن بیشتر از ریاض هستند. در آلمان بحثها در این باره داغ‌تر است. دولت آلمان و در اینجا دفتر صدراعظم آلمان به‌دنبال راهکاری است که از تیرگی مناسبات سنتی خوب خود با ریاض جلوگیری به عمل آورد. صادرات تسلیحات و وابستگی آلمان به نفت این کشور نقش مهمی را در این راستا ایفا می‌کنند. وزارت امور خارجه آلمان و به‌خصوص شخص "اشتاین‌مایر" موضع انتقادی‌تری نسبت به این مسئله دارد. وی رفتار غیرمسئولانه در ریاض را بجا محکوم کرده و خواستار اعتدال بیشتر است. اشتاین‌مایر شخصاً سالهاست که در تلاشی گسترده برای حل بحران‌ها در نقاط کانونی منطقه مانند سوریه، یمن و جاهای دیگر تلاش می‌کند.

این پروفسور برجسته آلمانی در ادامه گفت: اشتاین‌مایر احساس می‌کند در تلاش‌هایش برای رفع اختلافات شیعه و سنی بین تهران و ریاض به وی خیانت شده است. البته سرودهای اشتاین‌مایر مبنی بر اینکه بدون همکاری این دو کشور هیچ صلحی در سوریه و جاهای دیگر وجود نخواهد داشت گویا بر گوشهایی کر خوانده شده است.

آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها از این مسئله ناراحت هستند که تعصب‌های مذهبی در خاورمیانه هرگونه رفع این اختلافات را غیرممکن کرده و حالا هر دو قدرت بزرگ در منطقه را در آستانه یک جنگ قرار داده است.

عربستان هیچ مسئولیتی برای حل مسائل منطقه به‌عهده نمی‌گیرد

کریستین هاک می‌گوید: باید به واقعیات این را اضافه کرد که این کشور عرب شیخ‌نشین ثروتمند نفتی هیچ مسئولیتی را برای برقراری صلح پایدار در منطقه و تلاش برای حل و فصل مسائل به‌عهده نمی‌گیرد تا هجوم گسترده پناهندگان به اروپا نیز متوقف شود.

انتقادهای پوتین به غرب کاملاً بی‌مورد نیست

این دانشمند علوم سیاسی آلمانی در بخش پایانی این گفتگو تصریح کرد که رهبری سعودی باید مورد انتقاد قرار گیرد اما نباید چهره و وجهه خود را از دست بدهد. تهران باید واکنش معقول و میانه‌رویی داشته باشد. یک ائتلاف واقع نگرایانه بین آمریکا، اروپا و روسیه ضرورت دارد. غرب باید در نهایت از این رویکرد فاصله بگیرد که با پوتین مانند یک جذامی رفتار کند.

غرب به مسکو نیاز دارد

پوتین تبدیل به یک سیاستمدار قدرتمند شده است که باید آن را جدی بگیریم. انتقادهای پوتین به غرب کاملاً بی‌جا نیست. غرب به مسکو در اروپا، در اوکراین و همچنین در خاورمیانه نیاز دارد.

نقش کلیدی آلمان در خاورمیانه به‌لطف همدلی‌های دیپلماتیکش همواره قدرتمندتر می‌شود، از روابط سنتی بسیار عالی با تهران باید در این راستا استفاده شود، مسکو نیز باید وارد کار شده و آمریکا نیز نادیده گرفته نشود؛ اگرچه این کار دشوار است چرا که آمریکا حالا از نظر سیاست داخلی کاملاً درگیر مبارزات انتخاباتی است و به هر حال در یک روند توسعه انزوای نوی وخیم قرار دارد.

این پروفسور برجسته آلمانی همچنین تصریح کرد که آلمان باید صادرات تسلیحات خود به عربستان سعودی را مورد بازنگری قرار دهد و البته نه کاملاً کنار بگذارد. صادرات تسلیحات به‌نفع اقتصاد آلمان است اما تسلیحات برای مبارزه با شورشیان در عرصه سیاست داخلی یا مبارزه با اپوزیسیون نباید دیگر به این کشور ارسال شود.

گفتگو: زکیه شریعتمدار تهرانی

انتهای پیام/*