مراكز ترك اعتیاد و بازتوانی ... و هزاران اما و اگر

به گزارش خبرنگار اجتماعی ایرنا، اینها سوالاتی است كه در لابلای هزاران اما و اگر از مراكز ترك اعتیاد و بازپروری معتادان به ذهن ما می رسد، اما باید دید كه چه اقداماتی در این مراكز صورت می گیرد كه كمتر شاهد برگزاری جشن پاكی كامل معتادان در كشور هستیم، دلیلش چه چیزی می تواند باشد.
زمانی كه یك فرد معتاد می شود، می بایست با مركز ترك اعتیاد مراجعه كند تا پس از 21 روز سم زدایی در این مراكز، پس از آن درمان و بازتوانی آنها صورت گیرد، اما این چرخه به حدی بیمار است كه فرد معتاد در همان زمانی كه دوره پاكی او به حساب می آید دوباره روی به مصرف موادمخدر می آورد و كمتر معتادی از چنگال وابستگی اعتیاد رهایی می یابد.
این دور تسلسل باطل دلیلی ندارد جزء اینكه چرخه ترك اعتیاد و بازگشت به مصرف موادمخدر ما دچار مشكل است همان طور كه كارشناسان اعتیاد میزان درمان موفق در مراكز را 10 تا 15 درصد و زمان بازگشت دوباره به چرخه اعتیاد را 80 درصد می دانند یعنی 80 درصد كسانی كه اقدام به ترك اعتیاد می كنند دوباره موادمخدر مصرف می كنند. اگرچه این كارشناسان معتقدند كه مصرف روانگردان ها و موادمخدر صنعتی درمانی سخت تر از موادمخدری همچون تریاك دارند.
مراكز توانبخشی (بازپروری) اعتیاد به عنوان بخشی از مراكز بهداشت و سلامت است و در این مراكز به فرد معتاد راه ساده تری برای رهائی از چنگال وابستگی به جای ماندن و ترك در منزل پیشنهاد می شود، اگرچه همیشه هم نیازی نیست به مراكز بازپروری مراجعه كرد.
به همین منظور خبرنگار اجتماعی ایرنا با تعدادی از معتادان بهبود یافته كه این چرخه سم زدایی، درمان و بازتوانی را گذرانده اند، هم كلام شده كه این مصاحبه ها در زیر آمده است.

** ما درد اعتیاد كشیده ایم
آرمین كه اعتیاد را از 17 تا 18 سالگی و با تریاك و شیره آغاز كرده است، با دلی پر غصه و دردناك می گوید: 36سال دارم و مجردم و بیش از 15 سال موادمخدر سنتی و صنعتی مصرف كرده ام و اكنون پشیمانم كه روی به مصرف موادمخدر آورده ام.
وی ادامه می دهد: 10 تا 11 سال اول تریاك و شیره مصرف می كردم اما كم كم به موادی همچون شیشه و كوكائین روی آوردم اما خوشبختانه در این دوران كه موادمخدر صنعتی مصرف می كردم توهمی كه برخی معتادان می گویند نداشتم اما تخریب جسمی زیادی داشتم.
آرمین می گوید: ترك تریاك را چندین بار داشت اما موفق نبوده و چند صباحی پاك می ماندم و دیگر جواب نمی داد و در واقع می توان گفت كه كمپ های ترك اعتیاد مزخرف ترین مكان هایی است كه تاكنون دیده ام.
وی ازمراكز بازتوانی و بازپروری اعتیاد اطلاع چندانی ندارد چرا كه می گوید خودم شاغل هستم و با شغل آزادم دیگر نیازی به حرفه آموزی و فعالیت در مراكز بازپروری نداشتم.
این معتاد بهبود یافته ادامه می دهد: اگر كمپ های ترك اعتیاد غیرمجاز در سطح جامعه جمع شود كمك زیادی به معتادان می شود چون در این مراكز رفتارهای نادرستی با معتادان كه به عنوان بیمار در جامعه هستند، صورت می گیرد، پس دولت به یاری معتادان بیاید و با جمع آوری این مراكز و گران كردن موادمخدر صنعتی ، در بهبودی آنان نقش خودش را ایفا كند.
وی خاطرنشان می كند: باید با كمپ های بی قانون مقابله كرد، در این كمپ ها معتادان را كتك می زنند و نمی دانند كه آنان هنگام ترك چه دردی دارند و حرفت در این مكان ها به جایی نمی رسد و هیچ گوشی نیست كه حرفت را بشنوند.
آرمین كه از سه سال پیش شرایط پاكی اش را می گذراند می گوید: من نمی دانم این كمپ ها را چه كسی حمایت می كند و روی چه حسابی باید فعالیت داشته باشند در صورتی كه این مراكز اصلا موفقیتی ندارند.
وی ادامه می دهد: كلینیك های ترك اعتیاد معتبر در كشور ترك اصولی موادمخدر را برای معتادان دارند و بسیار جواب می دهد و هر هفته برای اطمینان از ترك اعتیاد ما تست های مختلف از ما می گیرند، چون كارشان علمی است اما از كمپ های ترك اعتیاد با هزاران مشكل نمی توان موفقیت را شاهد بود.
وی در پایان به جوانان توصیه كرد از آنجا كه زوری نمی شود ترك كرد و باید سرشان به سنگ بخورد تا بفهمند كه مصرف موادمخدر چه مشكلات و تخریب جسمی و روحی برای آنان در پی دارد، ما درد اعتیاد كشیده ایم، از ما درس بگیرید.

**در كمپ انواع موادمخدر را تجربه كردم
محمد نیز كه 16 سال مصرف موادمخدر تجربه كرده است، می گوید: 35 ساله و مجردم، موادمخدر را با تریاك شروع كرده و بعد به موادمخدر صنعتی روی آوردم و چند سال كراك كشیدم و بعد از آن نیز از ماده مخدرهروئین استفاده كرده ام.
وی ادامه می دهد: در این چند سال به روشهای مختلف ترك كردم و دوباره موادمخدر دیگری را جایگزین می كردم اما اكنون دو سال است كه در مرحله پاكی از مواد هستم، راههای زیادی برای ترك پیش گرفتم كه یكی از آنها عوض كردن خون بود.
این معتاد بهبود یافته می افزاید: اولین بار در سال 85 برای ترك و به اصرار خانواده ام اقدام كردم چون آشفتگی های من زیاد شده و همه متوجه شدند و می خواستند مرا ترك دهند اما چون تازه مواد را شروع كرده بودن و بهم لذت می داد، خیلی اصراری برای ترك نداشتم، در واقع خلاهای زندگی ام را پر كرده بود.
وی كه از بی توجهی خانواده اش نیز گلایه ای داشت می گوید: من در یك خانواده پرجمعیت متولد شدم و چون كم دیده می شدم احساس می كردم مواد همدم خوبی برای پركدن خلاهای زندگیم است و می توانستم همه چیز را پشت مواد مخفی كنم، اما دوران طلایی زندگی را مواد از بین برد.
به گفته وی، همه چیزش را بخاطر مصرف مواد زیر پا گذاشته و او را به آن جاهایی كه نباید می برد، برده و از نظر روحی و ارتباطی نیز ضربه های زیادی به او وارد كرده است، تا اینكه كمپ های ترك اعتیاد را به وی معرفی می كنند و اولین باری كه به كمپ می رود برایش محیط تازه ای است اما امروز از كمپ با عنوان محیطی نامناسب یاد می كند.
وی ادامه می دهد: اوایل فكر می كردم كمپ برای معتادان به مانند دانشگاه می ماند اما یكسری آدم خلافكار و سابقه دار در آن دنبال ترك كردن هستند و باعث می شود خیلی چیزهایی كه نباید یاد بگیری، در این مكان یاد می گیریم، البته من مصرف انواع موادمخدر را در كمپ تجربه كردم.
وی كه 25 تا 30 بار در كمپ های ترك اعتیاد ترك كرده و به نتیجه ای نرسیده است، می گوید: بالاخره با كلینیك ترك اعتیاد آشنا شدن و چون خودم به ناتوانی رسیده بودم و خیلی سختی را تحمل كرده بودم، به این كلینیك مراجعه كردم، اما باید بگویم كه خیلی از خلاف ها را در كمپ یاد گرفتم و كسانی كه به این مراكز می روند به بسیاری از مواد نیز وابستگی پیدا می كنند.
وی به خدمات مراكز بازتوانی كه مختص معتادان بی خانمان و كارتن خواب است نیز اشاره كرد و می افزاید: چون برخوردها در این مركز نیز نامناسب كسی رغبت نمی كند با پای خودش برود بلكه گشت های اجتماعی معتادان را به این مراكز ارجاع می دهند.
وی معتقد است این گونه مكان ها برای ترك جوابگو نیست بلكه ترغیب بیشتر برای مصرف دوباره و تجربه استفاده از دیگر موادمخدر است.
رضا ادامه می دهد: هر كسی كه موادمخدر را ترك می كند باید سه چیز را كه زمین بازی، یار و توپ بازی است را برای همیشه فراموش كند تا دیگر به سوی مصرف مواد نرود.
این معتاد بهبودیافته همچنین از طرد شدن وی توسط خانواده اش می گوید: من بخاطر 15 تا 16 سال مصرف موادمخدر، باورهای خانواده ام را با تراكتور پایمال كردم و اكنون می خواهم قاشق قاشق آن را بسازم.

** مسئولان فكری برای اشتغال معتادان بهبود یافته كنند
رضا یكی دیگر از معتادانی است كه سه از پاكی اش از اعتیاد می گذرد و می گوید: ترك اعتیاد خود یك درد است و پیدا كردن شغل پس از ترك اعتیاد نیز دردی دیگری است كه ما مصرف كنندگان موادمخدر داریم.
وی كه 26 سال بیشتر ندارد و هفت سال درگیر اعتیاد بوده است، اضافه می كند، زمانی كه در كلینیك های ترك اعتیاد به صورت علمی از اعتیاد پاك شدم، دغدغه بعدی ام پیدا كردن شغل بود كه مرا به یكی از مراكز بازتوانی معرفی كردند و پس از حرفه آموزی در این مركز اكنون شغل دارم و سپران زندگی می كنم.
این معتاد بهبود یافته ادامه می دهد كه بازتوانی و حمایت از معتادان خیلی سخت است چون تعداد كمی از مراكز به بازپروری معتادان فعالیت دارند و این خود نیز یك مشكل است.
وی كه تقریبا اغلب موادمخدر سنتی و صنعتی را تجربه كرده است، می گوید: مسئولان باید چاره ای اساسی برای بازتوانی معتادان داشته باشند چون اكنون اغلب هم و غم مسئولان درمان آنان است، اما اگر یك معتاد شغلی نداشته باشد و سرگرم نباشد، بازهم به چرخه اعتیاد بازمی گردد.
رضا كه مجرد است اما اكنون به شغلی رانندگی مشغول است، ادامه می دهد: خدا را شكر می كنم كه اكنون پاكم و شغلی دارم و تمام تلاشم را می كنم كه دیگر وابستگی به هیچ موادی نداشته باشم چون دردهای زیادی در این مدت كشیدم و چه طعنه ها و تهمت هایی كه از دوست، رفیق و فامیل نخوردم.
وی ابراز امیدواری می كند كه تمامی معتادان هرچه زودتر ترك كنند تا جامعه ا&am