راهبردهای 18 گانه بهبود گردشگری شهری تهران

در پژوهشی نقاط قوت و ضعف توریسم شهری تهران بررسی شد.

نتایج یک پژوهش نشان می دهد، رقابت پذیری گردشگری شهری تهران، در حوزه زیرساخت های شهربازی و مجتمع های اقامتی نیازمند توسعه است. در عین حال، در بعد زیرساخت های تفریحی، افزایش کمی و ارتقای کیفی آنها به خصوص در ابعاد ایمنی از موضوعات مهم در بعد رقابت پذیری تهران به شمار می رود.

براساس تعریف کارشناسان، گردشگری در چارچوب الگوهای فضایی خاص عمل می کند؛ یکی از این الگوهای فضایی، گردشگری شهری است. نواحی شهری به علت آنکه جاذبه های تاریخی و فرهنگی بسیار زیادی دارند، غالبا مقاصد گردشگری مهمی محسوب می شوند. شهرها معمولا از جاذبه های متنوع و بزرگی شامل موزه ها، بناهای یادبود، تئاترها، استادیوم های ورزشی، پارک ها، شهربازی ، مراکز خرید، مناطقی با معماری تاریخی و مکان هایی مربوط به حوادث مهم با افراد مشهور برخوردار هستند که این خود گردشگران بسیاری را جذب می کند.

در پژوهشی که اخیرا توسط حامد فامیل نوروزی، شهرام شریفی و آیلین شیدایی انجام شده، نقاط ضعف و قوت گردشگری شهری در کلان شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته است؛ پژوهشی که می تواند برای دیگر شهرهای گردشگری کشور که بر توریسم شهری تاکید دارند، مفید و کاربردی باشد.

یافته های این تحقیق نشان می دهد بخش عمده ای از نقاط ضعف گردشگری شهر تهران مربوط به عناصر جانبی نظیر زیرساخت ها به ویژه هتل و شهربازی ها یا سایر بخش های تفریحی گردشگری شهری است؛ علاوه بر اینکه کمبود بیش از حد هتل ها، هتل آپارتمان ها، مهمانسراها و اماکن تفریحی و بازی مانند شهربازی باعث کاهش میزان جذب یا نگهداشت گردشگران در کلان شهر شده، مقوله کیفیت خدمات هتل های موجود یا سطح ایمنی شهربازی های فعلی که در سطحی بغرنج قرار دارد نیز مزید بر علت شده است. اشکالات این بخش علاوه بر کمبود کمی این زیرساخت ها مشتمل بر هتل و شهربازی از یک طرف و پایین بودن کیفیت خدمات هتل ها و شهربازی ها از سوی دیگر به این امر دامن می زند.

بنابراین این پژوهش تصریح می کند برای رفع نارضایتی گردشگران، بهبود و ارتقای سطح کیفیت عناصر مفروض، در اولویت قرار دارد. این اولویت بندی، مدیریت و مصرف هدفمند منابع محدود مقصد را میسر ساخته و به ارتقای تصویر گردشگری شهری تهران و رضایت دیدارکنندگان این مقصد کمک می کند.پژوهشگران در این تحقیق با توجه به مشکلات موجود، 18 راهکار و راهبرد را برای توسعه تسهیلات و ساماندهی خدمات گردشگری در مناطق 22 گانه شهرداری تهران ارائه کرده اند؛ راهکارهایی که به گفته آنها موجب افزایش گردشگران می شود.

ارتقای کیفیت تسهیلات و خدمات گردشگری در حوزه زیرساخت های گردشگری شهری تهران با تاکید بر افزایش تعداد مراکز اقامتی و پذیرایی و شهربازی و در عین حال بهبود کیفی خدمات در حال ارائه به گردشگران در مراکز اقامتی و تفریحی موجود در تهران، به عنوان نخستین راهبرد عنوان می شود. در همین حال، تهیه طرح های لازم برای گسترش تسهیلات و خدمات موجود گردشگری در میان مدت در هر یک از مناطق تهران نیز از سوی این پژوهشگران پیشنهاد شده است.تحکیم وضعیت ارتقای تسهیلات و خدمات موجود گردشگری، همچنین تهیه طرح های لازم جهت ایجاد تسهیلات و خدمات جدید گردشگری در کوتاه مدت و میان مدت در هر یک از مناطق تهران به عنوان دو راهبرد دیگر طرح شده است.

همچنین گسترش تسهیلات و خدمات گردشگری، فراهم آوردن سطح قابل قبول بهداشتی در مراکز موجود پذیرایی و خدماتی در هر یک از مناطق تهران، احداث مجتمع های اقامتی بزرگ در کلان شهر تهران برای پذیرش گردشگران و مسافران مطابق با استانداردهای جهانی، ایجاد مراکز خدمات و اقامت گردشگری درجه بندی شده و عرضه خدمات به صورت استاندارد بالاخص در حوزه مراکز اقامتی و پذیرایی و با تاکید بیشتر بر شهربازی ها و نظارت کامل بر قیمت ها و مرغوبیت کالاها و خدمات از طریق سازمان بازرگانی، بهداشت و درمان و میراث فرهنگی و گردشگری چند راهبرد مهم دیگر به شمار می روند.

به اعتقاد این محققان، احداث مجتمع های ارزان قیمت برای اقشار کم درآمدتر جامعه و با تاکید بر اقشار آسیب پذیر اجتماعی، تقویت و هدایت صنایع دستی منطقه به سمت همسویی با بازار مصرف گردشگران و سلایق آنها در هر یک ازمناطق تهران و تاکید بر نقش پررنگ بازار گل و گیاه و سایر قابلیت های اکوتوریستی شهرها در ایجاد مراکز ارائه محصولات محلی به گردشگران می تواند به توسعه تسهیلات و ساماندهی خدمات گردشگری در تهران کمک کند.

در همین حال، فراهم سازی دسترسی به خدمات بانکی و مالی در محل مانند شبکه خودپرداز بانکی و گردشگری مجازی، آغاز برنامه ریزی برای توسعه تسهیلات و خدمات گردشگری بالقوه جهت اجرا در بلندمدت، اجرای برخی از طرح های توسعه تسهیلات و خدمات گردشگری بالقوه گردشگری به صورت سریع، احداث تاسیسات پذیرایی و فضاسازی بیرونی آنها برای گردشگران شهری و انتشار کتابچه های راهنمای سفر از سوی سازمان های متولی به همراه نقشه مراکز گردشگری منطقه که حاوی تمامی اطلاعات امنیتی، بهداشتی، درمانی و مراکز اداری باشد به صورت مکتوب یا در فضاهای مجازی نیز زمینه ساز توسعه گردشگری شهری در تهران خواهد بود.

این پژوهش در پایان احداث و نوسازی رستوران ها در محدوده کلان شهر تهران و مسیرهای ارتباطی منتهی به شهر در هر یک از مناطق تهران را نیز مورد تاکید قرار می دهد.علاوه بر این راهبرد های 18گانه، پژوهش مذکور بر لزوم توجه به بهبود نیروی انسانی نیز تاکید می کند. براساس این تحقیق، کمبود مدیر حرفه ای گردشگری و نیروی انسانی که به خوبی آموزش دیده و مناسب بخش گردشگری باشند، در گردشگری تهران مورد اغماض قرار گرفته است. از این رو، برای توسعه صنعت مزبور باید توجه داشت که جهت احراز مشاغل مربوط به گردشگری از افراد توانمند استفاده شود.