دولت و مجلس؛ تعامل یا تداخل؟

در روزهای باقی مانده تا آغاز به کار مجلس دهم، مسایلی مانند ترکیب و آرایش سیاسی مجلس شورای اسلامی، ایجاد فراکسیون های گوناگون، تعیین رییس و هیات رییسه و ... مورد توجه بسیاری از ناظران قرار گرفته است. همزمان، اتهام زنی ها به دولت نیز در زمینه های گوناگون ادامه دارد. یکی از مهمترین این زمینه ها، رویکردهای سیاسی دولت است که به ادعای مخالفان اکنون به مداخله در روندهای قوه مقننه و تاثیرگذاری بر نمایندگان مردم معطوف شده است. به عنوان مثال، نشست منتخبان مجلس دهم شورای اسلامی که هجدهم اردیبهشت ماه با حضور «حسن روحانی» رییس جمهوری در محل نهاد ریاست جمهوری برگزار شد، نقطه عطفی در اتهام ها زنی ها علیه دولت بود.
برخی افراد وابسته به جریان خاص در حالی دولت را به تلاش برای تاثیرگذاری در انتخاب هیات رییسه مجلس متهم می کنند که پیشتر نیز شائبه دخالت مسوولان اجرایی در روند برگزاری انتخابات را مطرح کرده بودند. همین موضوع سبب شد تا وزارت کشور به عنوان مجری برگزاری انتخابات در واکنش به این ادعاها، از مدعیان بخواهد مستندات خود را ارایه کنند.
به باور ناظران، این اتهام ها بیشتر بر پایه برداشت های شخصی و شایعه ها شکل گرفته است تا مستندات قابل ارایه و دفاع؛ اتهام هایی که جز بر واگرایی و شکاف های سیاسی نمی افزاید و هوده ای برای جامعه سیاسی به بار نخواهد آورد. برای بررسی ریشه اتهام زنی ها علیه دولت و همچنین پیامدهای آن، گروه پژوهش وتحلیل خبری ایرنا با سه تَن از چهره های سیاسی به بحث و گفت وگو نشست.

***مجلس تسلیم و مجلس تقابل جو با دولت، هر 2 از نظر مردم مردود است
«ابوالقاسم رئوفیان» دبیرکل «حزب اسلامی ایران زمین» در ارتباط با مساله تعیین هیات رییسه مجلس گفت: در همه دوره ها پس از روشن شدن تکلیف انتخابات و منتخبان، موضوع ریاست و اعضای هیات رییسه مجلس مهم ترین بحث رسانه ها و جریان های سیاسی بوده است. پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات، جریان های راه یافته به مجلس تلاش می کنند تا فردی از جناحشان به ریاست مجلس انتخاب شود و تعداد بیشتری از همفکران خود را در هیات رییسه ببینند؛ انتظاری که همیشه با منافع همگانی همخوان نیست.
رئوفیان با نادرست خواندن هرگونه تلاش برای جناحی کردن مجلس، اظهار کرد: باید پذیرفت که اکثریت مجلس دهم را اصلاح طلبان تشکیل می دهند ولی ادعای برخی مبنی بر تلاش دولت برای گرفتن سهم بیشتر در هیات رییسه، درست نیست. ممکن است برخی اصلاح طلبان نزدیک به دولت از طرف شخصِ خود و نه به نمایندگی از دولت، برای تاثیرگذاری در انتخاب رییس و هیات رییسه تلاش کنند، ولی نمی توان این تلاش را به دولت نسبت داد. بنابراین تلاش دولت برای دخالت در ترکیب مجلس، ادعایی غیرقابل اثبات است.
این فعال سیاسی اصولگرا ادامه داد: شرایط مجلس دهم نسبت به دوره های پیشین مجلس متفاوت است و انتظارهای بیشتری هم از آن وجود دارد. امیدوارم نمایندگان برکنار از وابستگی های جناحی، کسی را بر کرسی ریاست بنشانند که مدیریت فراجناحی و نگاه ملی داشته باشد.
رئوفیان در زمینه طرح ادعاهایی مبنی بر دخالت دولت در فرایندهای مجلس گفت: سوق دادن افکار عمومی به سمت وسویی که منجر به بدبینی و بی اعتمادی شود، از هیچ جریانی پذیرفته نیست. انتظار جامعه از کسانی که نتوانستند رای مردم را کسب کنند این است که در صورت داشتن دغدغه و دلسوزی، تجربه های خود به ویژه در امر قانونگذاری را در اختیار منتخبان تازه مردم قرار دهند. آنان باید به جای اتهام زنی به دولت و مجلس، برای پیشبرد اهداف کمک کنند؛ این همان خواست مردم و رهبری است. متاسفانه برخی مخالفت ها و اتهام زنی ها، هم کام مردم را تلخ و هم مجلس دهم را تخریب می کند.
وی درباره میزان تاثیر این دست ادعاها بر تعامل آینده مجلس و دولت، تصریح کرد: اتهام دخالت دولت در مجلس اتهام تازه ای نیست و در دوره های پیشین هم عده ای، نمایندگان را به وکیل الدوله بودن متهم کرده اند؛ ادعایی که کشور آسیب زیادی از جانب آن متحمل شده است. مجلسی که به نوعی خود را در مقابل دولت قرار دهد یا مجلسی که خود را تسلیم خواسته های دولت کند، هر 2 از نظر مردم مردود است.
این فعال سیاسی در پایان گفت: بر اساس اصل تفکیک قوا، مجلس باید قوه ای مستقل از سایر قوا باشد و مسیر خدمت به مردم را برای قوه مجریه هموار کند. رهبری همیشه تاکید می کند که مجلس باید قوانینی را تصویب کند که دولت از عهده اجرای آن بر آید. در صورت وضع قوانینی که دولت نتواند آن را اجرایی کند به طور طبیعی این امر موجب خسارت به دولت، مجلس و ملت می شود. مجلس نباید تسلیم جریان دولت شود اما مقابله با دولت هم در شان مجلس نیست. مجلس باید قوانین قابل اجرا و متناسب با توان اجرایی دولت وضع و بر اجرای آن نظارت کند تا دولت نیز بتواند در حوزه اجرا برنامه های خود را پیش ببرد.

***نقدهای مخرب علیه دولت از سر تمامیت خواهی است
«حسن بیادی» فعال سیاسی اصولگرا و دبیرکل «جمعیت آبادگران جوان ایران اسلامی» در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا نقدهای مخرب و اتهام های اخیر علیه دولت را به گروه های تمامیت خواهی نسبت داد که خود را مالک و صاحب کشور و به عبارتی وکیل و وصی مردم می دانند.
به گفته بیادی این افراد متوهم و رویاپرداز که خود را مصلح و بقیه را دشمن قلمداد می کنند در طیف های افراطی هر 2 جریان اصلی کشور وجود دارند. این افراد خودخواه به رغم تایید صحت انتخابات از سوی شورای نگهبان، بعضی تایید یا رد صلاحیت ها را محکوم می کنند و در مواردی حتی افراد تایید شده را وقیحانه انگلیسی خطاب کردند؛ امری که توهین به شورای نگهبان بود.
بیادی در ادامه گفت وگو با ایرنا نتیجه و برایند انتخابات را نه پیروزی اصلاح طلبان یا اصولگرایان که شکست تمامیت خواهانی دانست که هیچ پاسخی منطقی و قانع کننده ای برای مشکلات و سوال های مردم ندارند.
به گفته بیادی، طرح ادعاهای اینچنینی در روابط آینده دولت و مجلس تاثیری نخواهد داشت چرا که هم مردم و هم جریان های سیاسی نسبت به نیت این گروه های افراطی باخبر هستند.

*** برای دولت تفاوت ندارد کدام نامزد در جایگاه ریاست مجلس قرار گیرد
«محمدعلی اسفنانی» سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس نیز ادعای دخالت دولت در قوه مقننه و روند تعیین ریاست مجلس را دور از ذهن دانست و تاکید کرد که چنین ادعایی هیچ پشتوانه منطقی ندارد.
وی به پژوهشگر ایرنا گفت: در طول سال های گذشته هر 2 نامزد مطرح برای ریاست مجلس، همکاری کاملی در پیشبرد اهداف دولت به ویژه در حوزه سیاست خارجی و «برجام» داشته و همواره حامی سیاست های دولت بوده اند. بنابراین برای دولت چندان تفاوت ندارد که کدام شخص در جایگاه ریاست مجلس قرار گیرد. بنابراین، دولت در این بحث ورودی نخواهد داشت، ضمن این که تاکنون هیچ مستندی هم در این ارتباط ارایه نشده است. ادعاهای مطرح شده هم در حد احتمال بوده و چندان قابل اعتنا نیست.
این نماینده مجلس افزود: برخی از اتهام زنی های جناح ناکام پس از برگزاری انتخابات، امری عادی است و نباید چندان مورد توجه قرار گیرد. این ادعاها در کار مجلس آینده چندان تاثیرگذار نخواهد بود. این که مجلس آینده با دولت تعامل یا تقابل داشته باشد، موضوعی است که ترکیب مجلس آن را روشن می کند. نوع نگرش نمایندگان و نحوه ورود آنان به مجلس دهم می تواند بر روابط مجلس و دولت اثرگذار باشد. بسیاری از منتخبانی که با برچسب اصلاحات وارد مجلس شده اند، گاهی به لحاظ ماهوی اصلاح طلب نیستند. در مقابل، برخی از چهره هایی که زیر پرچم اصولگرایی از مردم رای کسب کرده اند، ممکن است عملکرد متفاوتی از جریان اصولگرایی داشته باشند، بنابراین گذر زمان، نحوه تعامل دولت و مجلس دهم را مشخص خواهد کرد.
**گروه پژوهش و تحلیل خبری
پژوهشم**ل.و**1969** 9275**9279